باستان جانورشناسی
باستان جانورشناسی، به بررسی بقایای حیواناتی میپردازد که باستانشناسان از محوطهها و پایگاههای باستانی کشف کرده و در اختیار باستان جانورشناسان قرار میدهند. باستان جانورشناسی با ویژگی گسترده و میان رشتهای خود شناخته میشود. هدف این علم از بررسی و تحلیل این بقایا، درک ارتباط بین انسانها و محیط پیرامونشان و چگونگی ارتباط با حیوانات در اعصار گذشته است. که این امر میتواند شامل تعامل انسان و دام، رژیم غذایی، اقتصاد معیشتی، بیماریهای مشترک بین انسان و دام، آئین تدفین، پوشش گیاهی و اقلیم در آن اعصار باشد. در واقع باستان جانورشناسی، بررسی، آنالیز، طبقهبندی و گونهشناسی بقایای حیواناتی است که از محوطههای باستانی کشف میشوند. بنیان آن را اصول و عناوین زیستشناختی تشکیل میدهند. پژوهشهای زیستشناختی، شناخت به انقراض گونههای جانوری و تغییرات در پراکندگی جغرافیاییشان، ویژگیهای ریختشناختی، ساختار جمعیتی، تاریخ اهلیسازی، شرایط دیرین محیطی و ارتباطات زیست بومی جانوران مدرن که در یک بستر تاریخی را مورد بررسی قرار میدهد. توجه دقیق به فرایند شکلگیری محوطهها و همچنین روشهای مختلف کاوش در پایگاههای باستانشناسی به یک اندازه در تفسیر صحیح بقایای جانوری مهم هستند. در طی تغییرات یک محوطه مانند تغییرات جوی یا فعل و انفعالات شیمیایی خاک این امکان وجود دارد که این عوامل سبب از بین رفتن بقایای جانوری شده و یا حتی برعکس، شرایط مطلوبتری را برای بقای آنها فراهم آورده باشند. بافت مواد دور ریختنی و پیتهای باستانی که از استقرارگاهای انسانی به دست میآیند، عملکرد و ساختار یک محوطه، روشهای حفاری باستانشناسان و کشف آثار همگی بر ترکیب مواد جانوری موجود در محوطههای باستانی تأثیر میگذارند. بقایای استخوان جانوری در آزمایشگاه مورد آنالیز، مورفولوژی، مترولیک، بررسی پاتولوژیهای، طبقهبندی و گونهشناسی قرار میگیرند. سپس نمونههای مورد نظر جهت تحلیل صحیح و جامع از نتایج پژوهش به بخشهای مورد نیاز مانند آزمایشگاههای DNA، انگل شناسی، ایزوتوپ، پاتولوژی و غیره ارسال میشوند.